De wintermaanden komen er weer aan en in de ziekenhuizen wordt er al druk geïnformeerd over de griepprik. Het is weer de periode van het hoesten en het proesten. Maar waar hebben we het precies over als we van een verkoudheid spreken? Sportarts Edwin Achterberg verteld u er meer over.

Verkoudheid

Een verkoudheid is een infectie van de bovenste luchtwegen en wordt meestal veroorzaakt door het rinovirus. Er zijn veel verschillende benamingen voor verkoudheid wat erg verwarrend kan zijn. Het wordt ook wel nasofaryngitis, rinofaryngitis of gewoon een neusverkoudheid genoemd. Verkoudheid is de meest voorkomende infectieziekte bij mensen. Gemiddeld worden volwassenen twee tot drie keer per jaar verkouden. Kinderen worden gemiddeld zes tot twaalf keer per jaar verkouden. Het is een erg besmettelijke infectie die meestal 1-4 dagen na de besmetting begint met hoesten, keelpijn, verstopte neus of loopneus, maar ook hierbij kunnen koorts, spierpijn en hoofdpijn ontstaan. Meestal zijn al deze symptomen na 7-10 dagen weer verdwenen maar soms kunnen ze helaas zelfs drie weken aanhouden. Een verkoudheid is meestal 2-3 dagen na het ontstaan van de symptomen het hevigst. Dat is ook de periode dat anderen ermee besmet kunnen worden. Gelukkig leidt een verkoudheid zelden tot ernstige complicaties, maar wees je ervan bewust dat een verkoudheid soms wordt veroorzaakt door een influenza virus. Dan noemen we het een griep.

Griep

Griep is een besmettelijke ziekte van de luchtwegen die wordt veroorzaakt door een infectie met het influenzavirus. Een griep kan mild en zonder klachten verlopen. De eerste symptomen treden meestal 1-3 dagen na de besmetting op. Het begint dan met koorts (kerntemperatuur > 38,0 °C), koude rillingen, hoofdpijn, spierpijn, keelpijn en hoesten. De koorts houdt meestal 3-5 dagen aan en je voelt je dan ook echt ziek. De belangrijkste complicaties van een griep zijn longontsteking en myocarditis (ontsteking van de hartspier). Jaarlijks overlijden er ongeveer 100-2000 mensen aan de gevolgen/complicaties van een griep. Meestal zijn dat ouderen met een verminderde weerstand, maar ook sporters lopen een verhoogd risico, vooral als er sprake is van een myocarditis. De symptomen hiervan zijn vage borstpijn, onregelmatige hartslag, hartkloppingen en kortademigheid. Het is zo gevaarlijk omdat het aanleiding kan geven tot hartfalen of ritmestoornissen met zelfs plotselinge hartdood tot gevolg. Bij sporters < 35 jaar is een myocarditis in ongeveer 5-22% de oorzaak van plotselinge hartdood. Bij koorts mag je daarom absoluut niet sporten. Je moet tenminste één dag koortsvrij zijn voordat je weer aan de slag gaat!

Virus

Er is geen echte behandeling van virusinfecties. Het nemen van antibiotica heeft geen zin omdat dat alleen helpt tegen bacteriële infecties. Soms is er sprake van zowel een virale als een bacteriële infectie en wordt om die redden antibiotica voorgeschreven. De behandeling van een virale infectie bestaat uit het bestrijden van de symptomen, bv paracetamol bij pijn of koorts of een neusspray bij een neusverstopping. Om besmetting te voorkomen is het belangrijk om preventieve maatregelen te nemen. Besmetting vindt vooral plaats via speekseldruppels en via de handen. Zorg daarom voor een goede hygiëne. Dat betekent heel vaak je handen wassen en als je moet hoesten doe dat bij voorkeur in je elleboogplooi.

Het kan dus erg gevaarlijk zijn om te fietsen/sporten met koorts, maar hoe zit het dan als je een milde virale infectie hebt? Mag je dan wel sporten? Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat rustige duurtraining het risico op en de ernst van een virale infectie juist verminderd terwijl intensieve inspanning dat juist verhoogd. We kunnen dus concluderen dat je met een milde virale infectie wel rustige duurtrainingen mag doen, met koorts absoluut niet.

Samengevat:

  1. Niet sporten bij koorts en minimaal één dag koortsvrij zijn voor je weer aan de slag gaat
  2. Rustige duurtraining is goed maar alleen bij milde virale infectie (check met je huisarts)
  3. Indien u komt voor een sportkeuring zorg er voor dat u koortsvrij bent in verband met uw eigen veiligheid.