De wetenschap achter onze zorginnovaties

Risicostratificatie en algoritmes

Effective questionnaire-based prediction models for type 2 diabetes across several ethnicities: a model development and validation study
Deze studie ontwikkelde eenvoudige maar krachtige AI-modellen op basis van een korte vragenlijst, om zowel de prevalentie als het toekomstige risico op type 2 diabetes te voorspellen bij diverse etnische groepen. Met gegevens van meer dan 630.000 mensen, behaalden de modellen een hoge nauwkeurigheid, met AUC-waarden tot 0,917 voor prevalentie en 0,873 voor het 8-jaars risico. Opvallend is dat de modellen niet alleen goed presteerden in de witte UK Biobank-populatie, maar ook in vijf andere etniciteiten en een externe Nederlandse cohort. De modellen presteerden beter dan twee bestaande klinische tools zonder laboratoriumtesten en herkenden meer dan 3.000 extra gevallen van diabetes correct. Het toevoegen van bloedwaarden verbeterde de prestaties enigszins, maar fysieke metingen droegen nauwelijks bij – wat de kracht van ons AI-gedreven benadering onderstreept. Deze schaalbare en betaalbare tools bieden veelbelovende mogelijkheden voor vroege opsporing van diabetes en grootschalige risicoscreening in diverse bevolkingsgroepen.

Simplifying coronary artery disease risk stratification: development and validation of a questionnaire-based alternative comparable to clinical risk tools
Deze studie ontwikkelde en valideerde QUES-CAD, een vragenlijstgebaseerd model om het 10-jaars risico op coronaire hartziekte (CAD) te voorspellen, zonder dat fysieke onderzoeken of laboratoriumtesten nodig zijn. Met behulp van gegevens uit de UK Biobank en externe validatie in de Lifelines-cohort, liet het model een sterke voorspellende prestatie zien, met C-indexwaarden vergelijkbaar met bestaande klinische risicotools. QUES-CAD presteerde goed bij zowel mannen als vrouwen, en het toevoegen van traditionele medische metingen of biomarkers verbeterde de nauwkeurigheid niet significant. Het model bestaat uit slechts tien vragenlijstitems, waardoor het kosteneffectief, gemakkelijk toegankelijk en schaalbaar is. Het is vooral bruikbaar voor grootschalige screening in omgevingen met beperkte middelen, zoals plattelandsgebieden. QUES-CAD biedt een veelbelovend alternatief voor traditionele modellen om mensen met een hoog risico op CAD te identificeren.

The necessity of incorporating non-genetic risk factors into polygenic risk score models
De groeiende publieke belangstelling voor DNA-gezondheidsrapporten biedt zorgverleners en beleidsmakers een kans om mensen te inspireren tot preventieve gezondheidsacties. Toch zijn veel van de commercieel beschikbare genetische risicorapporten van beperkte waarde, omdat ze geen rekening houden met andere vitale (niet-genetische) factoren die iemands gezondheidsrisico’s beïnvloeden.
In ons laatste onderzoek zien we dat risico voorspellingen op basis van genetica veel nauwkeuriger worden wanneer ook niet-genetische risico factoren worden toegevoegd aan de analyse, op basis van onderzoek op gegevens van 500,000 individuen. De gegevens benodigd voor deze betere voorspellingen kunnen vrij simpel verkregen worden middels een korte online vragenlijst.

Development and validation of decision rules models to stratify coronary artery disease, diabetes, and hypertension risk in preventive care: cohort study of returning UK Biobank participants.
Een veelvoorkomend probleem in de gezondheidszorg is dat bestaande patiënt risicomodellen geen onderscheid kunnen maken tussen klinische risico’s – waarvoor medische of farmacologische interventies nodig zijn – en preklinische risico’s, waarvoor leefstijlinterventies het effectiefst zijn.
In deze studie hebben we aangetoond dat de methodologie van Ancora beter presteert dan veelgebruikte klinische risicomodellen bij 60.782 UK Biobank-deelnemers.
Gedragsverandering en uitkomsten

A digitally-enabled lifestyle intervention delivers positive changes in nutrition, activity, sleep and stress management health behaviors
We onderzochten 64 vrijwilligers die deelnamen aan Ancora’s digitaal ondersteunde, preventieve 16-weken programma. De deelnemers werd gevraagd om de dagen in een typische week voor en na het programma te rapporteren waarin ze 11 verschillende gezondheidsgedragingen oefenden.
We ontdekten dat 60% van de deelnemers een verbetering in hun voedingsgedrag rapporteerde, met een gemiddelde toename van 5 naar 6 dagen bewust kiezen/bereiden van gezonde maaltijden, en een toename van 1,5 dag per week die ongezond voedsel beperkt en de portiegroottes onder controle houdt.
Evenzo rapporteerde 60% van de deelnemers een toename van het aantal dagen waarop ze lage tot matige intensiteit lichamelijk activiteit deden. Op dezelfde manier, gaf 47% van de deelnemers aan vaker stressbeheersingstechnieken te gebruiken. Ten slotte meldde 47% ook dat de interventie hen motiveerde om informatie over gezondheid en welzijn te zoeken en te consumeren.
Concluderend, individuen die deelnamen aan dit gedragsveranderingsprogramma rapporteerden significant verbeteringen in verschillende essentiële gezondheidsgedragingen op het gebied van voeding, fysieke activiteit, slaap en stressmanagement.

A Digitally Enabled Combined Lifestyle Intervention for Weight Loss: Pilot Study in a Dutch General Population Cohort
Deze studie evalueerde de haalbaarheid en effectiviteit van een digitaal-ondersteunde gecombineerde leefstijlinterventie voor gewichtsverlies in Nederland. Drieënvijftig deelnemers met overgewicht of obesitas en cardiometabool risico volgden een 16-weekse coachingsprogramma ondersteund door een digitale applicatie. Na een mediane periode van 10 maanden na afloop van het programma was het gemiddelde gewichtsverlies 4,2%, met een gemiddeld gewichtsverlies van 5,6% bij deelnemers met obesitas. Er werden ook significante verbeteringen gemeten in cholesterolwaarden en bloeddruk. Deelnemers gaven aan dat het kunnen opstellen van concrete actieplannen en het frequente contact met coaches belangrijke en positieve onderdelen van het programma waren. De interventie werd goed ontvangen en lijkt een haalbaar en opschaalbaar alternatief te bieden voor traditionele, fysieke GLI-programma’s.

Changes in Blood Lipid Levels After a Digitally Enabled Cardiometabolic Preventive Health Program: Pre-Post Study in an Adult Dutch General Population Cohort
In deze onderzoekspaper analyseren we de gegevens van deelnemers van onze preventieve gezondheidsplannen, om de associatie tussen leefstijlveranderingen en verbeteringen in de lipideniveaus te bestuderen. Bij de deelnemers die een hermeting deden na afloop van het programma, verbeterden de lipidenniveaus in de loop der tijd. Ook bij deelnemers die klinische drempels overschreden.

A pilot study on the prevalence of micronutrient imbalances in a Dutch general population cohort and the effects of a digital lifestyle program
In deze studie onderzochten we de incidentie van vitamine- en mineraaltekorten in een algemene populatie van Nederlandse volwassenen, en evalueerden we het effect van een digitaal leefstijlprogramma gericht op gedragsverandering om de voedingsstatus en het voedingsgezondheidsgedrag van deze personen te verbeteren. We identificeerden ten minste één voedingsonevenwichtigheid bij meer dan 86% van de deelnemers. Na de interventie, liet 80% van deelnemers verbeterde en genormaliseerde B6 spiegels zien, 67% verbeterde foliumzuur, 70% verbeterde B12 en 86% verbeterde vitamine D. Deze voorlopige resultaten laten zien dat vitamine- en mineraaltekorten duurzaam kunnen worden gecorrigeerd met adequate coaching en digitaal ondersteuning, waar nodig aangevuld met suppletie.

Effect of a Digitally-Enabled, Preventive Health Program on Blood Pressure in an Adult, Dutch General Population Cohort: An Observational Pilot Study
Op leefstijl gebaseerde digitale interventies zijn een veelbelovend alternatief voor de standaardzorg als het aankomt op de preventie en behandeling van aandoeningen als hypertensie. In deze studie onderzochten we de prevalentie van verhoogde en hoge bloeddruk in een cohort Nederlandse volwassenen die een gezondheidsscreening onderging. Vervolgens bekeken we de effecten van een daaropvolgend zelf-geïnitieerd, digitaal leefstijlprogramma voor bloeddrukregulatie. Deelnemers met een verhoogde SBP en DBP bij aanvang vertoonden een gemiddelde afname van respectievelijk 7,2 mmHg en 5,4 mmHg. Bovendien vertoonden 70% en 72,5% van de deelnemers een verbetering van de systolische en diastolische bloeddruk bij hermeting.
Thuismonitoring

The effect and implementation of the COVID Box, a remote patient monitoring system for patients with a COVID-19 infection in primary care
Deze studie onderzocht het effect van de COVID Box, een systeem voor thuismonitoring, op de zorg voor COVID-19-patiënten in de eerstelijnszorg. Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum wilden vaststellen of dit systeem ziekenhuisopnames kon verminderen en de uitkomsten voor patiënten kon verbeteren. De resultaten suggereren dat het inzetten van de COVID Box in de eerstelijnszorg kan bijdragen aan het verminderen van ziekenhuisopnames bij patiënten met COVID-19 en andere respiratoire aandoeningen. Daarmee verlaagt het de druk op de zorg en draagt het bij aan betere patiëntenzorg.

Home monitoring reduced short-stay admissions in suspected COVID-19 patients: COVID-box project
Deze studie presenteert de resultaten van de implementatie van thuismonitoring voor patiënten met een vermoeden van COVID-19. Uit het onderzoek bleek dat 92% van de patiënten thuis gemonitord kon worden, en slechts 5% een ziekenhuisopname nodig had. Dit suggereert dat thuismonitoring ziekenhuisopnames van korte duur bij vermoedelijke COVID-19-patiënten effectief kan verminderen.

The Box-eHealth in the outpatient Clinic follow-up of patients with accurate myocardial infarction: Cost-utility analysis
Deze studie benadrukt het potentieel van eHealth oplossingen voor zorg op afstand om de zorg te verbeteren en kosten te verlagen voor patiënten die herstellen van een hartinfarct. Met de opkomst van vele smartphone-compatibele apparaten is monitoring op afstand een veelbelovende oplossing geworden om uitkomsten te verbeteren en tegelijkertijd de druk op zorgverleners te verlichten. In deze gerandomiseerde studie werden patiënten na een acuut myocardinfarct toegewezen aan standaard nazorg of een eHealth-interventie die bestond uit thuismonitoringapparaten en minder ziekenhuisbezoeken. Patiënten die gebruikmaakten van hulpmiddelen zoals een bloeddrukmeter, stappenteller en ECG-apparaat hadden minder fysieke afspraken nodig, wat gemiddeld €471 per patiënt bespaarde ten opzichte van standaardzorg. De interventiegroep liet bovendien een significant hogere kwaliteit van leven zien na één jaar. Deelnemers in de eHealth-groep rapporteerden betere gezondheidsuitkomsten met minder ziekenhuisbezoeken. Deze veelbelovende resultaten ondersteunen het idee dat digitale zorg zowel klinische als economische voordelen oplevert.

Effect of Smartphone-Enabled Health Monitoring Devices vs Regular Follow-up on Blood Pressure Control Among Patients After Myocardial Infarction: A Randomized Clinical Trial
Deze gerandomiseerde studie onderzocht of e-health technologie (The Box) voor thuismonitoring, de regulatie van de bloeddruk (BP) kon verbeteren bij patiënten na een hartinfarct. Tweehonderd patiënten werden willekeurig toegewezen aan reguliere zorg of een interventie op basis van slimme technologie, waarbij smartphone-compatibele meetapparaten werden ingezet, en fysieke afspraken vervangen werden door digitale consulten of monitoring. Na één jaar was de bloeddrukregulatie in de groep die op afstand werd begeleid iets beter dan in de standaardzorggroep. De patiënttevredenheid was hoog; meer dan 90% van de patiënten die thuismonitoring kreeg was specifiek tevreden over de digitale aspecten van de interventie. Meer dan 63% van de deelnemers registreerde en stuurde metingen gedurende meer dan 80% van de weken in de interventie periode. Over het algemeen werd de interventie als haalbaar en goed geaccepteerd beschouwd, met verdere stappen in ontwikkeling om patiëntselectie en therapietrouw te verbeteren.

Mobile health vs. standard care after cardiac surgery: results of The Box 2.0 study
Postoperatieve atriumfibrillatie (POAF) is een veelvoorkomende complicatie na een hartoperatie, maar moeilijk te herkennen bij patiënten die thuis herstellen. Dit onderzoek keek naar het effect van een mobiele gezondheidsinterventie op het opsporen van POAF na een hartoperatie. In totaal deden 730 volwassen patiënten mee, die een hartoperatie ondergingen in een academisch ziekenhuis in Nederland. De mHealth-interventie bestond uit het monitoren van bloeddruk, lichaamstemperatuur, gewicht en een hartfilmpje (ECG).
In de interventiegroep werd POAF vastgesteld bij 61 patiënten (16,7%), terwijl dit in de controlegroep slechts 25 patiënten (6,8%) betrof [gecorrigeerd RR: 2,15; 95% BI: 1,55–3,97]. Nieuwe gevallen van atriumfibrillatie (de novo AF) werden ontdekt bij 13 patiënten (6,5%) in de mHealth-groep, vergeleken met 4 patiënten (1,8%) in de controlegroep [gecorrigeerd RR: 3,94; 95% BI: 1,50–11,27].
Dit observationele onderzoek suggereert dat het gebruik van mHealth-apparaten de detectie van POAF kan verbeteren na een hartoperatie. Daarnaast bleek uit de studie dat patiënten in de interventiegroep minder ongeplande bezoeken aan de spoedeisende hulp (SEH) hadden.

Continuum of Care: Positioning of the Virtual Hospital
Patiënten met meerdere chronische aandoeningen hebben vaak een verminderde levensverwachting en ontvangen versnipperde zorg van verschillende zorgverleners. Deze studie introduceert een Virtueel Zorgcentrum (VZC) dat eerstelijns-, tweedelijns- en derdelijnszorg integreert via thuismonitoring, videoconsulten en geautomatiseerde data-analyse. Patiënten met drie of meer chronische ziekten krijgen meetapparatuur en worden gevolgd door verpleegkundigen onder supervisie van huisartsen en medisch specialisten. De primaire uitkomstmaat is het aantal ziekenhuisopnames per patiënt vergeleken met het jaar voorafgaand aan deelname; secundaire uitkomsten zijn onder andere sterfte, kwaliteit van leven en tevredenheid met zorg en technologie. Deze interventie beoogt een continue, patiëntgerichte zorgvorm te realiseren met behulp van eHealth-technologie.